De Inspectie van het Onderwijs publiceerde het peilingsonderzoek Rekenen en Wiskunde eind tweede leerjaar voortgezet onderwijs 2021-2022. Meer dan 70% van de vmbo basis/kader-leerlingen haalt aan het eind van de tweede klas referentieniveau rekenen 1F niet, werd al gauw als conclusie naar voren gehaald.
Er is wel iets aan de hand met de rekenvaardigheden, maar enige nuance mag wel aangebracht worden in deze uitspraak. Vlakbij op de site van de Inspectie zijn ook de onderzoeken te vinden waarin het peil van taal en rekenen aan het einde van het basisonderwijs wordt gemeten. De resultaten worden uitgesplitst naar schooladvies en dan blijkt dat ongeveer 70% van de leerlingen met een vmbo basis/kader-advies referentieniveau 1F wèl haalt. Hoe kan dat? In groep 8 maakt de peiling deel uit van de eindtoets, dus er hangt wat van af voor de leerlingen. Zeer waarschijnlijk doen leerlingen eind tweede klas minder hun best als er een veel vrijblijvender toets wordt afgenomen.
Er valt nog meer op aan het onderzoek dat in het nieuws was. Het is de eerste keer dat er eind tweede klas gepeild wordt, de toetsvragen werden niet speciaal voor het onderzoek geconstrueerd, maar geselecteerd uit bestaande opgaveverzamelingen en de afname vond plaats niet zo heel lang na de laatste lock-down.
Het is een onderzoek waarvan sommige resultaten pas waarde krijgen als het een aantal jaar na elkaar is uitgevoerd. Datzelfde merkt de inspectie overigens ook op over de meest recente groep 8-peilingen. Maar ondanks dat we het rapport niet zo letterlijk moeten nemen als de media doen, is het wel zaak om aandacht te blijven geven aan het niveau van de basisvaardigheden in Nederland. Remko Littooij, voorzitter van de FvOv, zegt hierover: “Gelukkig is er in de scholen al heel veel aandacht voor de basisvaardigheden en heeft het ministerie veel extra geld beschikbaar om via het Masterplan Basisvaardigheden het niveau van de leerlingen in Nederland weer op peil te krijgen. We gaan ervan uit dat de resultaten van deze peiling over 2 jaar reden tot vreugde geven. “

Toch is het rapport lezenswaardig, want er staan interessante dingen in over hoe leerlingen de wiskundelessen ervaren en de uitleg van docenten waarderen.